Йөзү

• җиһазлар:старт өчен тумба
• Экипировка:плавки/купальник, күзлек, башлык.

Россиядә

Россиядә беренче йөзү мәктәбе 1834 елда Петербургта барлыкка килә. 1908 елда Петербургның шәһәр читендә ачылган Шувалов йөзү мәктәбе Россиядә иң беренче йөзү спорт үзәге булды.

Совет чорында йөзү секцияләре илебезнең бөтен почмакларында диярлек ачылды. 1941 елның уртасына кадәр совет чоры йөзүчеләре, 16 рекорд куеп, халыкара дәрәҗәгә чыктылар. Шул чор спортчылары Клавдия Алёшина, Николай Борисов, Леонид Мешков, Семён Бойченко иң яхшы дәрәҗәләргә ирештеләр.

Совет спортчылары Олимпия уеннарында уңышлы чыгышлар ясадылар. 1968 елда Мехикода йөзүчеләр 4 көмеш һәм 4 бронза медальгә ия булдылар. 1976 елда Монреальдә 200 метр дистанциядә хатын-кызлар арасында брасс белән йөзүдә пьедесталның һәр баскычында совет йөзүчеләре булды. 1980 елда Мәскәүдә 5 алтын, 1 көмеш медаль алдылар. Владимир Сальников, 3 алтын медаль алып, Олимпиада герое булды. 1988 елда Сеулда Владимир Сальников тагын бер алтын медальгә ия булды.

1990 нчы елларда дөнья күләмендә билгеле йөзүчеләрдән совет һәм россия йөзүчесе, 4 тапкыр олимпия чемпионы, 6 тапкыр дөнья чемпионы, 21 тапкыр Европа чемпионы Александр Попов булды. 

Россиядә йөзү динамик рәвештә үсә. Моңа дәүләт ярдәменең зур булуы да тәэсир итә. Заманча яңа йөзү бассейннары төзелә, балалар-яшүсмерләр өчен спорт мәктәпләре һәм үзәкләре ачыла. 

Әйдәп баручы Россия спортчы-йөзүчеләре:

Евгений Коротышкин – Олимпия уеннары вице-чемпионы,  дөнья чемпионатының бронза призеры, кыска суда йөзү буенча 3 тапкыр дөнья чемпионы, кыска суда йөзү буенча дөнья чемпионатының көмеш призеры, 3 тапыр Европа чемпионы, Европа чемпионатының көмеш призеры, Европа чемпионатының бронза призеры, кыска суда йөзү буенча 4 тапкыр Европа чемпионы, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатының 9 тапкыр көмеш призеры, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатының бронза призеры;

Данила Изотов – Олимпия уеннарының вице-чемпионы,  Олимпия уеннарының бронза призеры, дөнья чемпионатларының 3 тапкыр көмеш призеры, дөнья чемпионатларының 3 тапкыр бронза призеры, кыска суда йөзү буенча дөнья чемпионы, кыска суда йөзү буенча дөнья чемпионатының 4 тапкыр көмеш призеры, кыска суда йөзү буенча дөнья чемпионатының 2 тапкыр бронза призеры, 2 тапкыр Европа чемпионы, кыска суда йөзү буенча 4 тапкыр Европа чемпионы, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатының 3 тапкыр көмеш призеры, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатының 2 тапкыр бронза призеры;

Юлия Ефимова – Олимпия уеннарының бронза призеры, 3 тапкыр дөнья чемпионкасы, дөнья чемпионатларының 4 тапкыр көмеш призеры, дөнья чемпионатының бронза призеры, кыска суда йөзү буенча дөнья чемпионатының бронза призеры, 3 такыр Европа чемпионкасы, Европа чемпионатының 2 тапкыр көмеш призеры, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатының 3 тапкыр чемпионкасы;

Владимир Морозов – Олимпия уеннарының бронза призеры, дөнья чемпионатының көмеш призеры, дөнья чемпионатының бронза призеры, кыска суда йөзү буенча 3 тапкыр дөнья чемпионы, кыска суда йөзү буенча дөнья чемпионатының 4 тапкыр көмеш призеры, Европа чемпионы, Европа чемпионатының көмеш призеры, Европа чемпионатының бронза призеры, кыска суда йөзү буенча 9 тапкыр Европа чемпионы, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатының 4 тапкыр көмеш призеры, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатының бронза призеры;

Анастасия Фесикова (Зуева) – Олимпия уеннары вице-чемпионкасы, дөнья чемпионкасы, дөнья чемпионатларының 3 тапкыр көмеш призеры, 2 тапкыр Европа чемпионкасы, Европа чемпионатларының 2 тапкыр көмеш призеры,  кыска суда йөзү буенча Европа чемпионкасы, кыска суда йөзү буенча Европа чемпионатларының 2 тапкыр көмеш призеры.

Татарстанда

Безнең республикада спорт йөзүе буенча беренче дәресләр 1922 елның җәендә Кабан күлендә һәм Казансу елгасында үткәрелде. 1966 елда Татарстанның беренче йөзүчеләре Евгений Ушаков һәм Зоя Баженова Советлар Союзында иң көчле унлыкка керделәр. 1973 елда Татарстанның әллә ничә буын йөзүчеләренең хыялы тормышка ашты – 50 метрлы яңа “Оргсинтез” йөзү бассейны файдалануга тапшырылды.

Бүгенге көндә Яна Мартынова Татарстанның иң титуллы йөзүчеләреннән санала. 2000 елдан башлап Россия җыелмасында чыгыш ясый. Ирешкән уңышлары: дөнья чемпионатының көмеш призеры, Европа чемпионатының бронза призеры, 2013 елгы Бөтендөнья Универсиадасында йөзү буенча ярышлар җиңүчесе.

Соңгы ике елда Казан йөзү буенча зур ярышлар кабул итте: йөзү буенча Россия чемпионатын (2013), йөзү буенча Россия кубогы финалын (2013), шулай ук программасында йөзү булган Бөтендөнья җәйге Универсиадасын (2013). 

Спорт мәктәпләре